انگیزه درونی یا بیرونی مسئله این است
فرق بین افراد موفق و ناموفق در چیست؟
مثلا افرادی مانند بیل گیتس، جف بزوس، استیو جابز با دیگران چه فرقی دارند؟
شاید یکی از مهترین تفاوت این افراد با دیگران این است
که در کاری که انجام دادند انگیزه لازم جهت ادامه دادن داشتند.
شاید خیلی ها کار هایی که این گونه افراد موفق انجام دادند
شروع کرده یا به ذهنشان خطور کرده باشد
ولی این افراد بودند که توانستند با انگیزه و مداومت راهشان را ادامه بدهند
و به موفقیتی که مدنظرشان بود برسند
انگیزه چیست؟
یک نوع تمایل و انرژی است که برای حفظ یا فعال کردن یک رفتار جهت رسیدن به هدف بکار گرفته می شود
یا طیف وسیعی از جنبه های زیستی، هیجانی، اجتماعی و شناختی است که رفتار ما را شکل می دهد
به عبارتی چرایی و دلایل کار ما را جواب می دهد
یعنی همان نیازها و خواسته هایی که رفتار ما را هدایت می کند
انگیزه درونی و بیرونی
تصور کنید که به عنوان یک والد می خواهید فرزندتان را بابت نمرات خوبی که کسب کرده تشویق بکنید چه کار می کنید؟
احتمالا یکی از گزیه هایی که به ذهنتان می رسد پاداش نقدی یا دادن پول است
به نظرتون چنین پاداشی چقدر می تواند تاثیر گذار باشد؟
این کار چقدر می تواند انگیزه کودکتان را بالا ببرد.؟
یا شاید واسه تون اتفاق افتاده که به فرزندتان گفته اید اگر امسال معدلت x شد واسه ات دوچرخه می گیرم
آیا با انجام چنین کاری انگیزه کودکتان بالا تر می رود؟
در ادامه مطالب سعی بر این داریم که به بررسی کنیم که این کارها چه اثراتی روی انگیزه دارد
انگیزه بیرونی
ما انسان ها جهت هر کاری نیاز به انگیزه داریم به عبارتی سوخت حرکت ما محسوب می شود.
در اجداد ما یعنی انسان های اولیه عامل ایجاد کنند انگیزه عوامل زیست شناختی بود.
یعنی مواردی مانند گرسنگی، تشنگی و امنیت موتور حرکت ما بود
هر کاری که با بقا ما در ارتباط بود باعث ایجاد انگیزه می شد
اما به تدریج با پیچیده تر شدن جامعه عوامل ایجاد کنند انگیزه تغییر کرد
ما واسه کار کردن به صورت گروهی نیاز به عواملی فراتر از انگیزه زیست شناختی داشتیم
و این باعث شکل گیری انگیزه بیرونی شد.
انگیزه بیرونی همان عواملی است که باعث میشود
که شما به خاطر پادش گرفتن یا جلوگیری از تنبیه شدن به شکل خاصی رفتار کنید
مثلا جهت جلوگیری از تنبیه شدن به موقع سرکار خود حاظر می شوید و جهت پاداش تن به اضافه کاری می دهید
انگیزه درونی
این انگیزه دقیقا نقطه مقابل انگیزه بیرونی است برای رسیدن به رضایت درونی ایجاد می شود
در واقع خود اعمال و رفتارها در درجه اول برایتان در اولویت قرار دارد و به عوامل خارجی مانند پاداش و تنبیه گره داده نمی شود
این انگیزه یعنی شوق انجام کارها به نیت لذت بردن، یادگیری، کشف فرصت ها و شکوفایی استعداد درون
این نوع انگیزه پول را نادیده نمی گیرد یا آن بی اهمیت قلمداد نمی کند بلکه به عنوان علت اصلی در نظر نمی گیرد
توصیه میکنم مقاله زیر را هم مطالعه کنید
چگونه انگیزه خود را بالا ببریم
آزمایش شمع
دانشمندان جهت بررسی و اثر بخشی انگیزه بیرونی یک شمع با یک بسته پونز و یک کبریت را در اختیار افراد قرار دادند
و از آن ها خواستند که شمع را طوری به دیوار بچسپانند که یک قطره هم روی میز نریزد
و زمان انجام این کار را مشخص کردند بعد به ازای سرعت انجام آن پاداشی تعیین کردند
دیدند نتیجه برعکس شد وقتی پاداش داده شد عملکرد پایین اومد
البته دوباره پژوهشگران همین آزمایش را به شیوه دیگر با یک تفاوت جزئی انجام دادند
یعنی پونز ها را از توی جعبه اش بیرون ریختند و پاکت خالی را روی میز قرار دادند به عبارتی راه حل را در اختیار افراد قرار دادند در این شرایط با دادن پاداش نتیجه عملکرد افزایش پیدا کرد
نتیجه گرفته شد که انگیزه بیرونی برای کارهای الگو ریتمی یعنی مواردی که روال ثابت و مشخصی دارند
جوابگو است و زمانی که کارها نیاز به خلاقیت داشته باشد برعکس عمل می کند
معمای مکانیکی میمون ها
پژوهشگران یک وسیله مکانیکی در قفسه میمون ها قرار دادند
تا مشاهده کنند که میمون ها چه واکنشی نشان می دهند
چیزی نگذشت که میمون ها بدون این که پژوهشگران آن ها را تحت فشار قرار بدهند
با تمرکز و اراده شروع به ور رفتن با این وسیله کردند و توانستند طرز کار آن را یاد بگیرند
میمون ها در طی روز بار ها و بارها این کار را انجام دادند و بعد از دو هفته کاملا در این کار استاد شده بودند
طوری که درعرض چند ثانیه آن را حل می کردند این کامل برخلاف چیزی بود که تا آن موقع در خصوص انگیزه می دانستند یعنی انجام کار به ازای گرفتن پاداش و دوری از تنبیه.
بعدا پژوهشگران دیگری این کار را روی انسان انجام دادند
این ها یک معمایی به نام معمای سوما ترتیب دادند و شرکت کنندگان را به دو گروه تقسیم کردند
گروه مورد و گروه شاهد و این کار را به مدت سه جلسه در سه روز متوالی برگزار کردند
گروه مورد روز اول بدون پاداش بود در روز دوم به ازای حل کردن معما پاداش داده شد
و در روز سوم اعلام کردند که هیچ پاداشی داده نمی شود در روز اول تفاوتی بین آن دو مشاهده نشد
در روز دوم در گروه مورد که پاداش گرفته بودند تمایل به حل معما افزایش پیدا کرد
این با باور به انگیزه بیرونی کاملا مطابقت داشت به من پاداش بده تا تلاش بیشتری بکنم
اما در روز سوم اما گروه شاهد در هر سه روز هیچ پاداشی بابت انجام معما داده نشد
دیدند که علاقه و تمایل گروه مورد کاهش پیدا کرد این یک چالشی بود که با عقل جور در نمی آمد چون این برخلا ف باورهایی بود که در آن زمان در مورد انگیزه داشتند.
به عبارتی وقتی پول به عنوان یک پاداش بیرونی برای کاری استفاده می شود سوژه ها علاقه خود را از دست می دهند
پاداش میتواند مشوقی کوتاه مدت باشد اما مانند کافئین است اثراتش در کوتاه مدت است اما در بلند می تواند انگیزه فرد را برای ادامه کار از بین ببرد.
درونی یا بیرونی کدام بهتر است؟
کارهای ما به دو دسته تقسیم می شود کارهای الگوریتمی و کارهای اکتشافی
کارهای الگوریتمی یعنی کارهایی که بر اساس الگوی خاصی و مسیری مشخص جهت رسیدن به یک نتیجه معین دنبال می کنند پیروی می کند مثلا کسانی که به عنوان صندوق دار هستند یا شغل های مربوط به فروشندگی
کارهای اکتشافی الگوریتمی ندارند و براساس یک سری احتمالات راه حل بکری برایش ابداع می شود
، این قبیل کارها نیاز به خلاقیت دارند مانند طراحی یک پوستر
امروزه 70% کارها به شکل اکتشافی هستند
پاداش و تنبیه می تواند به خوبی برای کارهای الگوریتمی موثر باشد اما برای کارهای اکتشافی ویرانگر است
برخلاف نظریه انگیزه بیرونی کار برای اغلب افراد می تواند جذاب، خوشایند باشد
ما آدم ها ذاتا انگیزه داریم و ما انسان هستیم نه یک مشت آدم آهنی.
نتیجه گیری
انگیزه بیرونی یا همان سیاست هویج و چماق به یک قرن پیش بر میگردد
و برای این قرن باید این را به استقلال عمل، تبحر و آرمان ارتقاء داده بشود
البته ذکر این نکته حائض اهمیت است که همه این ها زمانی جواب گو است که پاداش خط مبنا لحاظ شده باشد.
یعنی حقوق ،مزایا، دستمزد و پاداش ها نشان دهند حداقل اجرت کار باشند
اگر پاداش مبنا کافی یا منصفانه نباشد داشتن هر نوع انگیزه ای غیر ممکن است
مطالب زیر را حتما مطالعه کنید
چرا تغییر کردن اینقدر سخت است؟
اثر به درک -چرا از هدف هامون ناامید می شویم؟
چرا رشد فردی برای ما مهم است؟
آشنایی با مغز های سه گانه
چرا نمی توانم تغییر کنم؟
دیدگاهتان را بنویسید