تمرکز چیست و چگونه تمرکز داشته باشیم

حتما واسه شما هم پیش اومده که وقتی میخواهید بر یک کاری تمرکز داشته باشید انواع و اقسام افکار مربوط به کارهای کرده و نکرده به ذهنتان می رسد.

مثلا وقتی که میخواهید مطالعه کنید یاد این می افتید که بعد از این مطالعه چکار کنم ؟

مواردی مانند:

یادم باشه که بعد از مطالعه به دوستم زنگ بزنم یادش بخیر یک ماه پیش یا یک هفته پیش فلان کار کردم

راستی دیروز همکارم منظورش از این حرفی که زد چی بود؟

سریالی که دیدم در یک جای هیجانی تمام شد آخرش چی میشه و……

به عبارتی مغز ما به همه چی بجز اون کاری که باید انجام شود فکر می کند

خیلی وقت ها ممکن است که نسبت به خودمان شاکی باشیم که

چرا نمی توانیم روی کاری که انجام می دهم تمرکز داشته باشم

مثلا داریم مطالعه می کنیم و می بینیم که یک ساعته هنوز صفحه اولیم و هیچی هم متوجه نشدیم

تمامی این موارد نشان می دهد که ما تمرکز نداریم یا به عبارتی حواسمان آشفته و پریشان است.

اما خبر خوب این است که تمرکز کردن یک مهارت است

و می توان با تمرین و تکرار آن را به صورت صحیح و اصولی یاد بگیریم.

تمرکز چیست

تمرکز یعنی توانایی همسو  و هم جهت کردن ذهن بر روی یک کار در آن واحد

یعنی قادر باشیم که انرژی، ذهن و فکر مان را در هر زمان به یک کار خاص اختصاص بدیم

تمرکز کردن نیازی به آموزش و یادگیری دارد.

تقریبا همه ما انسان ها در طول زندگی تجربه انجام یک سری کارها با تمرکز پایین و کارهای با تمرکز بالا داشته ایم

مثلا زمانی که فیلم مورد علاقه ات پخش میشه یا  دارید مسابقه تیم مورد علاقه ات را نگاه می کنی

حتی اگه با صدای بلند هم با شما صحبت کنند باز هم متوجه نمی شوید

این نشان می دهد که در اون لحظه غرق در کار یا فعالیت مورد نظر هستیم

این یعنی اختصاص دادن تمام تمرکز مان به آن کار.

چرا تمرکز داشتن اهمیت دارد

مدیریت زمان و دوری از کارها

ما در عصری زندگی می کنیم که به شدت نیاز به زمان داریم و اغلب اوقات زمان کم می آوریم

حال اگر نتوانیم از این زمان به درستی استفاده کنیم و روی کارهایمان تمرکز کنیمزمانمان را هدر دادیم

زمانی که تمرکز نداریم از کارهایمان دور می شویم

وقتی که ما یک کاری را انجام می دهیم و ذهنمان به همه جا سرک می کشد وقت گرانبها را هدر می دهیم

و کاری که تولید می کنیم علاوه بر اینکه زمان طولانی به خودش اختصاص می دهد بلکه بی کیفیت است

چگونه برنامه ریزی موثر و اصولی داشته باشیم

کاهش کیفیت نتیجه کار

فرض کنید که دارید مطالعه می کنید و تلویزیون هم روشن است

دوست دارید که مسابقه حساس تیم مورد علاقه ات را ببیند و میخواهید هم تلویزیون ببینید و هم مطالعه کنید

در این صورت نه میتوانید از فوتبال لذت ببرید و نه از مطالعه و درس خواندن چیزی عایدتان می شود

همه این موارد بخاطر این است که مغز ما قادر نیست بصورت همزمان روی دو کار تمرکز کنید

شاید خیلی ها بگویید پس چرا خانم ها می تواننند همزمان چند کار انجام بدهند این بر می گردد به سویچ شدن نه تمرکز. یعنی خانم ها نسبت به آقایان سریعتر روی کارهای مختلف سویچ می کنند

نه اینکه بتوانند چند کار را همزمان انجام بدهند. یا اگر هم بتوانند کیفیت آن کار به شدت پایین می آید

کاهش آگاهی از انجام کار

حتما برای اغلب ما اتفاق افتاده که وقتی گوشی مان را بر میداریم و میخواهیم مثلا تقویم را نگاه کنیم

می بینیم گوشی مان که چند پیام  نخوانده داریم می رویم و آنها را چک می کنیم  و بعد از چند دقیقه که کارمان را انجام دادیم یادمان میرود  که برای چی سراغ گوشی رفتیم چون آگاهی نسبت به کاری که انجام می دهیم نداریم

کاهش صدمات جسمانی

حتما پیش اومده که مثلا دنبال یک چیزی هستید و هر چقدر میگردید پیداش نمیکنید

بعد مادر یا همسرتان میاد و به راحتی پیداش می کند و می گوید اگر مار بود حتما تا حالا شما را نیش زده بود.

یا اگر دیده باشید کسانی که با یک دستگاه کار میکنند

یک لحظه که حواسشان پرت میشه و تمرکزشان از بین میره می بینند که آسیب دیده اند

چرا تمرکز نداریم؟

ما نوه و  نتیجه اجدادی هستیم که تمرکز نداشتند.

آن دسته از  اجداد اولیه ما که بر یک کاری متمرکز می شدند احتمالا توسط حیوانات خورده شدند

بنا براین فقط افرادی زنده ماندند که توانایی تمرکز بر روی کارهایی که انجام میداند نداشتند

و افرادی که در کارهایشان غرق می شدند توسط حیات وحشی خورده شدند.

بنابراین نداشتن تمرکز برای بقا ما انسان ها یک ارزش و مزیت محسوب می شد.

با گذشت زمان این خطرات از بین رفتند ولی مغز ما همچنان به آن تمایل دارد و از آن استقبال می کند.

پس مغز ما به صورت پیش فرض متمرکز نیست مگر اینکه آموزش ببیند

فرایند بقا باعث شد که تمام توجه و تمرکزمان را به یک کار اختصاص ندهیم

و مراقب محیط و اطرافمان باشیم تا بتوانیم در صورتی که در اطراف خود چیزهای خطرناک و حتی جالب مواجه شدیم

ببینیم و بتوانیم عکس العمل نشان دهیم.

اغلب افراد فکر می کنند فقط عوامل بیرونی است که باعث عدم تمرکز می شود

ولی تحقیقات نشان داده که 44 درصد عوامل عدم تمرکز ما به دلیل عوامل درونی است

راهکارهای تقویت تمرکز

توقف انجام چند کار همزمان

ما در عصری زندگی میکنیم که انجام دادن چند کار همزمان را یک ارزش به حساب میآید و معمولا وقتی افرادی را می بینیم این کارها را انجام می دهند تشویق می کنیم و حتی زمانی که خودمان هم این کار را انجا م میدهیم حس خوبی داریم و احساس می کنیم که بیشتر از آن چیزی که فکر می کردیم به دست آوریدم

در حالی که این گونه نیست در اینجا ما بیشتر کار کردیم و زمان صرف کردیم اما کار با ارزشی ایجاد نکردیم برای داشتن تمرکز باید به انجام دادن چند کار همزمان اجتناب کنیم چون باعث کاهش کیفیت کار و اتلاف وقت میشود.

کنارگذاشتن تکنولوژی

معیارمغز ما برای انجام کارها طبقه بندی بر اساس درجه آسان بودن آن کار است و معمولا تکنولوژی باعث آسان تر شدن کارها میشود. به همین خاطر ما دوست داریم که به سمت این ابزارها کشیده بشیم بنا براین سعی کنید تا آنجایی که ممکن  است که از برنامه هایی استفاده کنید که استفاده از تکنولوژی را  به حداقل برسد

اولویت بندی در کارها

ما معمولا کارهای مختلفی داریم و اگر بخواهیم یک لیستی ازاین کارها را بنویسیم تقریبا پایانی ندارد وقتی یک کاری را تمام کردیم کار بعدی شروع میشه و این چرخه تقریبا بی پایان است

ما زمان اندکی داریم که به این کارها اختصاص بدیم بنا براین داشتن اولیویت در کارهایمان یک اصل ضروری است.

ورزش کردن

یک ضرب المثل قدیمی هست که” ذهن سالم در بدن سالم است”

بسیاری از مطالعات نشان داده که بخش هایی ازمغز که تفکر و حافظه را در کنترل دارد در افرادی که مطالعه می کنند در مقایسه با افرادی که مطالعه نمی کنند بیشتر است.

ورزش با کاهش استرس و اضطراب ذهن را آزاد نگه می دارد در نتیجه سطح تمرکز را افزایش میدهد

نیاز تمرکز به تمرین و ممارست

معمولا زمانی که تصمیم می گیرید که عضلاتتان را تقویت بکنید روزها و هفته ها تمرین میکنید تا بلاخره عضلات مربوطه تقویت شوند. تمرکز مانند یک عضله است که با تمرین دادن آن قوی و قوی تر میشه هر چه بیشتر سعی کنید که کارهایتان را باتمرکز انجام بدهید و کمتر کارها را رها کنید تمرکزتان بیشتر می شود

مدیتیشن

• مدیتیشن باعث تمرکز میشود انجام روزانه مدیتیشن به ما فرصتی می دهد که یاد بگیریم چطور تمرکز قوی داشته باشیم همچنین باعث از بین بردن تمام عوامل مزاحم می شود و همچنین به کاهش استرس در کنار آمدن با احساسات منفی کمک میکند

استراحت کنید

معمولا زمانی که ما خسته هستیم افکارمان به همه جا سرک می کشد اما زمانی که می خواهید بعد از انجام یک کاری به کار دیگر بروید حتما یک استراحت کوتاه بکیند این کار باعث می شود که اکسیژن بیشتری به مغز ما برسد و احساس نشاط و شادابی در بدن بیشتر می شود.